دوره 23، شماره 91 - ( 11-1402 )
جلد 23 شماره 91 صفحات 364-323 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mousavi Loghman S A, Moosavi S S, Davoudi Zadeh L, Pishvaee M S. (2024). Developing a conceptual model of "family productivity" with an emphasis on the economic aspect using thematic analysis method. refahj. 23(91), : 9 doi:10.32598/refahj.23.91.4363.1
URL: http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-4216-fa.html
URL: http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-4216-fa.html
موسوی لقمان سیده اشرف، موسوی سیده سارا، داوودی زاده لیلا، پیشوایی میرسامان. ارائه مدل مفهومی «بهره‌وری خانواده» با تاکید بر جنبه اقتصادی: یک تحلیل مضمون رفاه اجتماعی 1402; 23 (91) :364-323 10.32598/refahj.23.91.4363.1
چکیده: (921 مشاهده)
مقدمه: خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی در نهادینه‌سازی، پذیرش و ترویج فرهنگ بهره‌وری نقشی کلیدی دارد. از آنجایی که خاستگاه بهره‌وری، ادبیات اقتصاد و مدیریت بوده، نتوانسته است پیوندهای مفهومی خود را با نهاد «خانواده» برقرار کند. بدین ترتیب نیاز است مفهوم «بهره‌وری خانواده» در بعد درون‌خانوادگی تبیین شود. این تحقیق در پی آن است با احصای مولفه‌ها، ابعاد و لایه‌های مختلف مفهومیِ بهره‌وری خانواده، آن را در قالب یک مدل استخراج کند.
روش: با مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان امر، اقدام به تحلیل مضمون با تاکید بر حوزه «بهره‌وری اقتصادی» شده است.
یافته‌ها: طبق مدل مفهومی، خانواده ورودی‌هایی دارد که در چارچوب کنش و تصمیم‌گیری آن را تبدیل به خروجی‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی در خانواده و جامعه می‌نماید. اما هر نوع تصمیمی که خانواده اخذ می‌کند، اثرات و پیامدهایی برای ورودی‌ها و سرمایه‌های اقتصادی و اجتماعی‌اش دارد. تحلیل مدل بهره‌وری اقتصادی خانواده نشان داد که فرهنگ بهره‌وری یک نظام معنایی را با خود همراه داشته و بر رفتارهای اقتصادی تحمیل می‌کند. بدین ترتیب با ترکیب و امتزاج اقتضائات خانواده و فرهنگ بهره‌وری فرارفتارهای مطلوب اقتصادی به تفکیک حوزه‌های کنش (شامل کار و تولید، دارایی سرمایه‌ای و فیزیکی، یارانه دولت، اعتبار، وام، مخارج ضروری، مخارج رفاهی و تجملی، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری، مخارج خیریه، انتقال‌های بین نسلی، دین و قرض، مدیریت ریسک و بیمه، مالیات، تخصیص و بازیافت) به دست می‌آیند.
بحث: تصمیم‌های بهره‌ورانه موجب افزایش سطح ورودی و تصمیم‌های غیر بهره‌ور موجب کاهش یا اتلاف منابع خواهد شد و این حلقه بازخورد همواره ادامه خواهد داشت. مولفه‌های فرهنگ بهره‌وری در خانواده قابلیت تکرار و تمرین دارد و این فرهنگ از طریق خانواده به راحتی می‌تواند انتقال یابد. افراد در تصمیمات خُرد و کلان خود، می‌توانند سطح بهره‌وری را تعیین کرده و حتی پیامدها و عواقب انتخاب‌های خود را شاهد باشند. همچنین تحلیل فرارفتارها نشان داد سه رکن نیاز، توانمندی و باور در واقع همان اهرم‌های مداخله در تعیین میزان بهره‌وری اقتصادی خانواده هستند که موجب تنوع سبک زندگی اقتصادی خانواده‌ها می‌شوند.
روش: با مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان امر، اقدام به تحلیل مضمون با تاکید بر حوزه «بهره‌وری اقتصادی» شده است.
یافته‌ها: طبق مدل مفهومی، خانواده ورودی‌هایی دارد که در چارچوب کنش و تصمیم‌گیری آن را تبدیل به خروجی‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی در خانواده و جامعه می‌نماید. اما هر نوع تصمیمی که خانواده اخذ می‌کند، اثرات و پیامدهایی برای ورودی‌ها و سرمایه‌های اقتصادی و اجتماعی‌اش دارد. تحلیل مدل بهره‌وری اقتصادی خانواده نشان داد که فرهنگ بهره‌وری یک نظام معنایی را با خود همراه داشته و بر رفتارهای اقتصادی تحمیل می‌کند. بدین ترتیب با ترکیب و امتزاج اقتضائات خانواده و فرهنگ بهره‌وری فرارفتارهای مطلوب اقتصادی به تفکیک حوزه‌های کنش (شامل کار و تولید، دارایی سرمایه‌ای و فیزیکی، یارانه دولت، اعتبار، وام، مخارج ضروری، مخارج رفاهی و تجملی، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری، مخارج خیریه، انتقال‌های بین نسلی، دین و قرض، مدیریت ریسک و بیمه، مالیات، تخصیص و بازیافت) به دست می‌آیند.
بحث: تصمیم‌های بهره‌ورانه موجب افزایش سطح ورودی و تصمیم‌های غیر بهره‌ور موجب کاهش یا اتلاف منابع خواهد شد و این حلقه بازخورد همواره ادامه خواهد داشت. مولفه‌های فرهنگ بهره‌وری در خانواده قابلیت تکرار و تمرین دارد و این فرهنگ از طریق خانواده به راحتی می‌تواند انتقال یابد. افراد در تصمیمات خُرد و کلان خود، می‌توانند سطح بهره‌وری را تعیین کرده و حتی پیامدها و عواقب انتخاب‌های خود را شاهد باشند. همچنین تحلیل فرارفتارها نشان داد سه رکن نیاز، توانمندی و باور در واقع همان اهرم‌های مداخله در تعیین میزان بهره‌وری اقتصادی خانواده هستند که موجب تنوع سبک زندگی اقتصادی خانواده‌ها می‌شوند.
شماره‌ی مقاله: 9
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه رفاه اجتماعی
تهران، اوین، بلوار دانشجو، خ کودکیار، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، ساختمان فارابی
تلفن دفتر نشریه: 02171732851
وب سایت: http://refahj.uswr.ac.ir
ایمیل: refahj@uswr.ac.ir
