دوره 16، شماره 60 - ( 3-1395 )                   جلد 16 شماره 60 صفحات 86-61 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Zare Shahabadi A, Nadarpoor Y. (2016). An Investigation into the Relationship between Patriarchy and Violence against Women in Koohdasht. refahj. 16(60), 61-86.
URL: http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-2476-fa.html
زارع شاه آبادی اکبر، ندر پور یاسر. رابطه بین مردسالاری و خشونت خانگی علیه زنان در شهر کوهدشت رفاه اجتماعی 1395; 16 (60) :86-61

URL: http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-2476-fa.html


چکیده:   (10342 مشاهده)

مقدمه: خانواده مهم­ترین نهاد اجتماعی است که از دیرباز مورد توجه فرهنگها، ادیان و اقوام مختلف بوده است. این نهاد نقش موثری در تربیت فرزندان و انتقال فرهنگ، آداب و باورها  به نسلهای آینده دارد. اما بروز خشونت در خانواده و به خصوص علیه زنان سبب ناسازگاریهای می­شود که این نهاد اجتماعی را در ایفای نقش خود دچار مشکل می­کند. یکی از شیوه­های اعمال خشونت در خانواده، خشونت خانگی علیه زنان است از دیدگاه تاریخی از زمانی که انسان بر روی این کره­ی خاکی زندگی را آغاز کرد خشونت خانگی علیه زنان وجود داشته است ولی شدت و ضعف آن در جوامع و فرهنگهای گوناگون متفاوت بوده است. مردسالاری، یک روش سنتی در اداره خانواده است که در بیشتر موارد منجر به خشونت خانگی علیه زنان می­شود و به شیوه­های مختلفی از قبیل حساس بودن به ظاهر زن، آزار زن به گونه­های مختلف، طبیعی بودن پرخاشگری مردان نسبت به زنان و ... خود را نشان می­دهد. هدف این مقاله بررسی رابطه بین مردسالاری و خشونت خانگی علیه زنان است.

روش: مطالعه حاضر با روش پیمایش در بین 194 نفر از زنان متاهل شهر کوهدشت که بر اساس روش‌های نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و تصادفی نظام‌مند انتخاب شده بودند، انجام شده است. ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه محقق­ساخته است.

روایی پرسشنامه با اعتبار محتوا  تائید گردید و پایایی را با آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار دادیم که میزان آن برای خشونت خانگی علیه زنان 890/0 و مردسالاری 685/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها نرم­افزار SPSS21 مورد استفاده قرار گرفت. به طوری که برای توصیف داده­ها از درصد فروانی و برای تبیین داده­ها از ضریب همبستگی پیرسون و سپس به تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر متغیرها پرداختیم.

یافته‌ها:  بر طبق یافته­های توصیفی میانگین سنی پاسخگویان 44/35سال بود و در زمینه تحصیلات 7/21 بی سواد و 3/78 باسواد بودند. از بین چهار بعد روانی، فیزیکی، مالی و جنسی خشونت خانگی علیه زنان، خشونت روانی با میانگین 28/29 بیشترین و خشونت جنسی با میانگین22/13 کمترین میزان خشونت را به خود اختصاص دادند. از نتایج یافته­ها مشخص شد که مردسالاری همبستگی مثبت و رابطه معناداری با خشونت خانگی علیه زنان دارد. به طوری که با افزایش حاکمیت مردسالاری خشونت نسبت به زنان افزایش می­یابد و با کاهش سلطه مردسالاری خشونت نسبت به زنان نیز کاهش می­یابد. ولی دو متغیر تحصیلات و سن زن و مرد هر چند که همبستگی مثبتی با خشونت خانگی علیه زنان دارند ولی رابطه­ معناداری بین آنها مشاهده نشد.

بحث: بنابراین بر اساس یافته­های پژوهش، این تصور غلط عامه مردم که برابری زن و مرد سبب پایین آمدن منزلت مردان می­شود به حاکمیت فرهنگ مردسالاری در خانواده و جامعه تداوم می­بخشد و زمینه را برای افزایش خشونت خانگی علیه زنان فراهم می­کند. از طرفی همانطور که خانواده اولین مکانی است که شخصیت فرزندان در آن شکل می­گیرد و فرزندان والدین و بزرگترها را به عنوان الگوی خود قرار می‌دهند؛ لذا جو حاکم بر خانواده و نحوه برخورد والدین با همدیگر بر روی رفتار فرزندان در آینده تاثیرگذار است.

به نوعی فرزندان پسر با مشاهده رفتار مردسالارانه یاد می­گیرند که در آینده خود نیز جهت دستیابی به خواسته­هایشان، نسبت به همسر و اعضای خانواده­ خود از خشونت استفاده کنند. و فرزند دختر نیز با مشاهده رفتار مردسالارانه می­آموزد که بیشتر مطیع باشد و خشونت را به عنوان حق طبیعی که مرد بر روی او اعمال می­کند بپذیرند. از این رو توصیه می­شود با آموزش و آگاه­سازی خانواده­ها با استفاده از رسانه و شبکه­های اجتماعی و برجسته­سازی عواقب مردسالاری از سلطه آن بر محیط خانواده جلوگیری شود. که در نتیجه کاهش مردسالاری در خانواده از خشونت نسبت به زنان نیز کاسته خواهد شد و خانه به محیط امن و کانون گرمی برای همسر و فرزندان تبدیل می­شود.

متن کامل [PDF 687 kb]   (5779 دریافت)    
نوع مطالعه: اصیل | موضوع مقاله: رفاه اجتماعی
دریافت: 1395/3/16 | پذیرش: 1395/3/16 | انتشار: 1395/3/16

فهرست منابع
1. اعزازی، ش. (1385). جامعه‌شناسی خانواده، با تاکید بر نقش ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. چاپ چهارم، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
2. اعزازی، ش. (1380). خشونت خانوادگی. تهران: نشر سالی.
3. احمدی، ح. (1384). جامعه‌شناسی انحرافات. تهران: انتشارات سمت.
4. بیکر، ت. (1389). نحوه انجام تحقیقات اجتماعی. ترجمه هوشنگ نایبی، چاپ چهارم، تهران: نشر نی.
5. برنامه توسعه سازمان ملل (1379). مجله کارگاه آموزشی خشونت علیه زنان. دانشگاه تهران، 6.
6. بلالی میبدی، ف. و حسنی، م. (1388). فراوانی خشونت علیه زنان توسط همسرانشان در شهر کرمان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال پانزدهم، شماره 3، 300-307.
7. حاج‌بیگی، م ر. و مسعودی، ا. ر. (1385). خشونت و پرخاشگری در فوتبال و راهکارهای کنترل آن. فصلنامه امنیت، سال پنجم، شماره 1و 2، 73 -116.
8. خاک‌رنگین، م. و فتحی، م. (1388). عوامل خانوادگی مرتبط با کودک‌آزاری. فصلنامه رفاه اجتماعی، سال نهم، شماره 33، 123-145.
9. درویش‌پور، م. (1378). چرا مردان به اعمال خشونت علیه زنان ترغیب می‌شوند. مجله زنان، سال هشتم، شماره 56، 55-59.
10. ریتزر، ج. (1374). نظریه‌های جامعه‌شناسی معاصر. ترجمه محسن ثلاثی، چاپ دوم، تهران: نشر علمی.
11. رابرتسون، ی. (1373). درآمدی بر جامعه. ترجمه حسین بهروان، مشهد: انتشارات آستان قدس.
12. ستوده، ه. ا. (1386). روان‌شناسی اجتماعی. چاپ دهم، تهران: انتشارات آوای نور.
13. غضنفری، ف. (1389). عوامل مؤثر بر خشونت علیه زنان در استان لرستان. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی لرستان، دوره دوازدهم، شماره 2، 5-11.
14. کریمی، ف. (1386). بررسی وضعیت خشونت خانگی علیه زنان و عوامل مؤثر بر آن مطالعه موردی شهر قم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم، تهران.
15. مارابی، م. (1384). بررسی عوامل خانوادگی مؤثر بر خشونت علیه زنان در شهر کامیاران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
16. مرکز امور مشارکت زنان (1383). مجموعه مقالات و بیانیه‌های ارائه‌شده در مراسم ملی دهمین سالگرد روز جهانی خانواده. تهران: انتشارات سوره مهر.
17. مرادزاده، ف. (1372). جامعه‌پذیری. مجله رشد آموزش علوم اجتماعی. سال چهارم، شماره 17، 4-11.
18. یزدخواستی، ب. و شیری، ح. (1387). ارزش‌های پدرسالاری و خشونت علیه زنان. مطالعات زنان، سال 6، شماره 3، 55-79.

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه رفاه اجتماعی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Social Welfare Quarterly

Designed & Developed by : Yektaweb