مقدمه: یکی از مسائلی که همواره ذهن سیاستگذاران، خانوادهها و پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی را به خود مشغول کرده، سوءمصرف مواد مخدر است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر واکاوی علل سوءمصرف مواد مخدر دانشآموزان از دیدگاه خبرگان با استفاده از نظریه دادهبنیاد است.
روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش نظریه دادهبنیاد انجام شده است. مشارکتکنندگان 35 نفر از صاحبنظران حوزه علوم اجتماعی و روانشناسی، مشاوران مدرسه، معلمان و مسئولان انجمنهای مردمنهاد است.
یافته: مقولههای مستخرج از مصاحبههای مشارکتکنندگان این پژوهش حاکی از این است که شکنندگی نهاد خانواده، محیط ناامن خانواده، نقص در مهارتهای زندگی، وضعیت نامطلوب معیشتی، رهاشدن از روالمندی زندگی بهمثابه شرایط علی، تکیدگی حوزه عمومی، ناامیدی از آینده و احساس نابرابری اجتماعی بهعنوان شرایط مداخلهگر، غفلت از تربیت در خانواده و مدرسه، فقر فرهنگی، جامعهپذیری ناقص و تغییرات ارزشها بهمثابه شرایط زمینهای در سوءمصرف مواد مخدر دانشآموزان است.
مشارکتکنندگان پیشگیری مبتنی بر زیستبوم دانشآموزان، پیشگیری با مشارکت دانشآموزان و توجه به اوقات فراغت پویا را استراتژیهای مقابله با سوءمصرف مواد مخدر میدانستند. مقوله محوری حاصل از مصاحبهها، سوءمصرف پاسخی به شرایط ناپایدار است.
بحث: با توجه به فحوای کلام مشارکتکنندگان این پژوهش میتوان گفت که پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر باید با بسترهای فرهنگی و اجتماعی محل زندگی دانشآموزان منطبق باشد. طرحهای پیشگیرانه باید موقعیتمحور و مبتنی بر مشارکت دانشآموزان در این طرحها باشد.
نوع مطالعه:
اصیل |
موضوع مقاله:
اعتیاد به مواد دریافت: 1403/1/18 | پذیرش: 1403/11/14 | انتشار: 1404/4/15
ارسال پیام به نویسنده مسئول