چکیده: (1927 مشاهده)
مقدمه: زیست و حیات زنان سرپرست خانواده به دلیل نبودن یا ضعف سرپرستی مرد با چالشهایی روبهروست. مواردی همچون تحولات زیستی و اجتماعی انسانها، روند صعودی این نوع خاص از سرپرستی زنان را افزایش داده است. بر این مبنا، شناختی بر پایه روش امیک به معنای شناخت از درون و آگاهی از تجربهزیسته این گروههای اجتماعی در برنامهریزی و مدیریت، گامی تأثیرگذار خواهد بود. هدف این پژوهش تحلیل روایت فرهنگ فقر و شناسایی ماهیت و ابعاد آن در بین زنان سرپرست خانواده در منطقه 19 تهران است.
روش: روش این پژوهش کیفی است که از طریق مصاحبه عمیق با 15 نفر از زنان سرپرست خانواده در منطقه 19 شهر تهران انجام شده است. برای انتخاب نمونه موردمطالعه از روش نمونهگیری گلوله برفی خوشهای استفاده شده است. برای تنظیم کدهای استخراجی از شیوه تحلیل مضمونی براون و کلارک در نرمافزار Nvivo 10 استفاده شده است.
یافتهها: در پی آشکارسازی مفاهیم و مضامین فرهنگ فقر در میدان پژوهش از نظرگاه روایت روایتکنندگان، سرانجام تحلیلها سبب ظهور چهار مقوله اصلی بدین شرح شد: زیستفرسایشی، برساخت اجتماعی مادرانگی، طردشدگی و بازتولید فقر. یافتهها نشان میدهند با وجود وضعیت دشوار و کیفیت نامطلوب زندگی این دسته از زنان، کمکهای مالی و حمایتی نهادهای رسمی حتی در سطوحی پایین در کنار کمکهای مردمی نقش مهمی در زندگی آنها دارند اما نکته مهم این است که این حمایتهای رسمی و غیررسمی در بسیاری از موارد تنها به حفظ وضعیت موجودشان کمک کرده و بهندرت سبب توانمندی آنها شده است.
بحث: حمایتهای رسمی و غیررسمی، تنها بقای وضعیت کنونی این زنان را تضمین میکند. برای اصلاحات سازنده و تأثیرگذار، به نظر میرسد در کنار برونرفت از تعاملاتی با کیفیت حاشیهای در جامعه موردمطالعه و رهایی از ارزشهای مردسالارانه و فضای فرهنگی و روانی ویژه آن، هدایت حمایتها بهویژه در حوزه اشتغال آنان، بسیار مؤثرتر باشد.
شمارهی مقاله: 5
نوع مطالعه:
اصیل |
موضوع مقاله:
رفاه اجتماعی دریافت: 1400/4/2 | پذیرش: 1401/3/17 | انتشار: 1401/11/19
ارسال پیام به نویسنده مسئول