مقدمه: با وجود پیشرفت علم پزشکی، هنوز  ناتوانی  کاهش چشمگیری نداشته است بهطوریکه امروزه اندیشمندان اجتماعی  ناتوانی  را بهعنوان یک مسئله جهانی مطرح کردهاند. الگوی زندگی اجتماعی نرمال/ سالم افراد دارای  ناتوانی  یکی از مسائل بسیار پیچیده و چندبعدی در حیطه مطالعات  ناتوانی  است که توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده و با انفجار تولیدات علمی روبهرو شده است بهگونهای که تسلط بر تمام ابعاد مسئله تا حدودی امکانناپذیر شده است. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر سنخشناسی از الگوهای زندگی نرمال/ سالم افراد دارای  ناتوانی  و علل آن بر اساس مطالعات و پژوهشهای خارجی انجامشده در این زمینه است.
روش: این پژوهش با استفاده از پارادایم تفسیری، رویکرد استقرایی و روش فرا ترکیب اجرا شده است. مشارکتکنندگان شامل تمام پژوهشهای انگلیسی زبان منتشر شده مرتبط با ابعاد زندگی اجتماعی افراد دارای  ناتوانی  در بازه زمانی 2021-2000 بوده است که بر اساس ملاک و معیار پژوهش 75 مقاله کیفی انتخاب و با کدگذاری مجدد مورد تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها: بر اساس یافتهها سه نوع الگوی زندگی مستقل (استقلال نسبی)، الگوی زندگی حمایتی و الگوی زندگی کنترلی/ حفاظتی استخراج شد؛ الگوهای زندگی از شش بعد شامل تعامل اجتماعی، مشارکت، تغذیه مناسب، سلامت روحی و روانی، فعالیت بدنی و تفریح و اوقات فراغت تشکیل شده است. همچنین در بخش علل و زمینهها، 14 مقوله استخراج شد که در شش دسته کلی تقسیم شدند: عوامل اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و سازمانی/ مدیریتی، قانونی، بهداشت و درمان، فناوری هوشمند و عوامل روانی.
بحث: زندگی اجتماعی نرمال افراد دارای  ناتوانی  به نگرش جامعه و سیاستهای اجتماعی که خود از شرایط تاریخی-اجتماعی جامعه اقتباس میشود، بستگی دارد. در چنین شرایطی لازم است با رویکردی تعاملی، زمینههای ساختاری و فرهنگی زندگی سالم/ نرمال افراد دارای  ناتوانی  فراهم گردد.
                     
                    
                    
                    نوع مطالعه:  
اصیل  |
                    موضوع مقاله: 
                    
رفاه اجتماعی  دریافت: 1400/6/10 | پذیرش: 1401/5/1 | انتشار: 1402/2/19
                    
                    
                    
                    ارسال پیام به نویسنده مسئول