چکیده: (4484 مشاهده)
1. حمیرا سجادی؛ دکتر پزشکی اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران، تهران، ایران (نویسندۀ مسئول)،
2. هادی عبداللهتبار درزی؛ دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، تهران، ایران
3. عزتالله سام آرام؛ دکتر جامعهشناس، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
4. علیاکبر تاج مزینانی؛ دکتر سیاستگذاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
مقدمه: ازآنجاکه یکی از زمینههای اصلی فهم سیاست اجتماعی و بهتبع آن، سیاست سلامت، توجه به چگونگی اهتمام دولت به توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور است؛ بنابراین، میتوان روند تحول و پیشرفت آن را از خلال چگونگی تحول و پیشرفت کشورها در امر توسعه پیگرفت. این تحقیق با هدف بررسی تحولات نظام سلامت ایران در خلال برنامههای عمرانی و توسعه قبل و بعد از انقلاب سال 1357 به انجام رسیده است.
روش: تحقیق حاضر به روش تطبیقی و با تکنیک تحلیل محتوای کیفی به انجام رسیده است که مبتنی بر گردآوری دادهها از منابع معتبر مرتبط با نظام سلامت در ایران (اعم از پزشکی، بهداشت و...) و متن برنامههای عمرانی و توسعه و ارزیابیها و گزارشهای مرتبط با آنها است.
یافتهها: تفاوت اصلی برنامهریزی در دو دورۀ موردمطالعه به جهتگیری حکومتهای مستقر برمیگردد؛ در حکومت پهلوی تجدد و مدرنسازی کشور مبتنی بر دولت ـ ملتسازی مبنای تصمیمگیریها و سیاستهای کلان بوده؛ اما در حکومت جمهوری اسلامی برقراری عدالت اجتماعی مبنای سیاستگذاریهای کلان بوده و تأمین رفاه مردم نیز بخشی از تحقق این اهداف به شمار آمده است. نتیجۀ اجرای برنامههای عمرانی و توسعه تغییرات گستردهای در شاخصهای بهداشتی کشور را نشان میدهد، اما برنامههای عمرانی قبل از انقلاب نهتنها در مدرنسازی کشور ناموفق عمل کردند، بلکه به دلیل بیتوجهی به عدالت سبب افزایش نابرابری و نارضایتی در عموم مردم شدند و بعد از انقلاب نیز علیرغم تأکید برنامههای توسعۀ بر گسترش عدالت اجتماعی، در حوزۀ سلامت این امر محقق نشده است.
بحث: موفقیت در اجرای سیاستهای نظام سلامت و تحقق عدالت اجتماعی منوط به داشتن برنامههای متکی بر دادهها و برآوردهای منطقی و واقعبینانه، حرکت بهسوی برنامههای مختلط (دستوری ـ ارشادی) و انجام اصلاحات اساسی ساختاری در برنامهریزیهای اجتماعی و اقتصادی است.
نوع مطالعه:
اصیل |
موضوع مقاله:
سلامت اجتماعی دریافت: 1397/11/7 | پذیرش: 1397/11/7 | انتشار: 1397/11/7
ارسال پیام به نویسنده مسئول