دوره 23، شماره 88 - ( 2-1402 )                   جلد 23 شماره 88 صفحات 419-379 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


چکیده:   (757 مشاهده)
مقدمه: کارتن‌خوابی در دو دهه اخیر توجه بسیاری از نهادهای دولتی و مدنی و پژوهشگران را به خود جلب کرده است. نگرانی‌های جامعه برای مسئله بی‌خانمانی و نرسیدن به راهکاری برای رفع آن، روی آوردن به انگ را به دنبال داشته است. خشونت‌های ضد بی‌خانمان‌ها، جرم انگاشتن، نامرئی بودن و اصطلاحاتی مانند ولگرد و معتاد متجاهر، از جمله انگ‌هایی است که اثرات آن تا پس از بهبودی نیز همراه افراد بی‌خانمان است. رسانه‌ها نیز با بازتاب تصویر این گروه، نقش مهمی در این میان دارند.
روش: برای بررسی وضعیت انگ (مولفه‌ها، مدیریت و انواع انگ) در برنامه‌های رادیویی مرتبط با کارتن‌خوابی، شش قسمت از برنامه‌‌های «قرار آسمانی»، «مستند اختیاریه»، «گفت‌وگوی اجتماعی» و «افق روشن» بر اساس تحلیل نشانه‌شناختی، به عنوان یکی از روش‌های پرکاربرد در تحقیقات کیفی متون رسانه‌ای تحلیل شد.
یافته‌ها: در این برنامه‌ها، اعتیاد و چهره ظاهری نامناسب به عنوان «علامت» و معتاد به عنوان «برچسب» بی‌خانمانی برجسته می‌شود. در برنامه‌های با حضور کارتن‌خواب‌ها، عامل فردی و در برنامه‌های با حضور مطلعان و متخصصان، ترکیبی از عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی و ساختاری برای «مسئولیت» بی‌خانمانی مطرح می‌شود. انگ «خطر» در برنامه‌های با حضور مطلعان و متخصصان برجسته است و انواع مختلفی از آسیب‌ها شامل جرم و جنایت و سرقت و گسترش اعتیاد و بیماری و فرزندان بی‌هویت و تخریب روحیه جامعه به این گروه نسبت داده می‌شود. مدیریت انگ برای کارتن‌خواب‌ها، از طریق «خودافشایی» و «نقاب زدن»، در حالی که برای مطلعان و متخصصان، با دو شیوه «پنهان‌سازی» و «جابه‌جایی» است.
بحث: در برنامه‌های رادیویی، بیشتر مسئله اعتیاد برجسته می‌شود و مسائل مرتبط با فقر و شکل سکونت مورد توجه نیست، اما فضایی فراهم می‌شود که کارتن‌خواب‌ها از تجربه‌های شخصی خود بگویند و سازمان‌ها نیز خدماتشان را معرفی کنند، همچنین تفاوت‌ها و شباهت‌های این گفتگوها به کمرنگ‌تر شدن انگ‌ها و شناخت بیشتر افراد از یکدیگر کمک می‌کند.
 
واژه‌های کلیدی: انگ، بی‌خانمانی، رادیو، کارتن‌خوابی
متن کامل [PDF 644 kb]   (418 دریافت) |   |   متن کامل (HTML)  (529 مشاهده)  
نوع مطالعه: اصیل | موضوع مقاله: آسیبهای اجتماعی
دریافت: 1401/9/14 | پذیرش: 1401/12/16 | انتشار: 1402/2/19

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.