دوره 16، شماره 61 - ( 4-1395 )                   جلد 16 شماره 61 صفحات 76-47 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


چکیده:   (6907 مشاهده)

مقدمه: تعهد سازمانی به عنوان وابستگی عاطفی و روانی فرد به سازمان در نظر گرفته می‌شود که براساس آن فردی که بسیار متعهد است، هویت خود را از طریق سازمان تعیین کرده، در سازمان مشارکت می‌کند و درگیر می‌شود و از عضویت در سازمان لذت می‌برد. اگر نیروی انسانی، وفادار و سازگار با اهداف و ارزشهای سازمان باشد و فراتر از وظایف مقرر در شرح شغل فعالیت کند، عامل مهمی در اثربخشی سازمان محسوب می‌شود. وجود چنین نیرویی در سازمان، نه تنها موجب بالا رفتن سطح عملکرد و پایین آمدن نرخ غیبت، تأخیر و ترک خدمت می‌شود، بلکه وجهه و اعتبار سازمان را در اجتماع، مناسب جلوه می‌دهد و زمینه رشد و توسعه آن را فراهم می‌آورد. اما از جمله معضلات ریشه‌ای و اساسی جامعه ما در راستای توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، ضعف تعهد سازمانی و تأثیری است که می‌تواند بر گرایش به فساد اداری داشته باشد. مبارزه با فساد اداری مستلزم تلاشی مستمر، طولانی و اصولی است. فساد، سوء‌استفاده از اختیارات دولتی برای کسب منافع شخصی یا خصوصی و پیشنهاد دادن، دریافت یا تقاضاهای هر چیز با ارزش برای تأثیرگذاری بر رفتار کارمند دولتی یا اداری در فرایند انجام کار یا قرارداد است. طبق گزارش سازمان جهانی شفافیت، ایران در سال ۲۰۱۴ از میان ۱۷۵ کشور، رتبه ۱۳۶ «شاخص جهانی احساس فساد» را به خود اختصاص داده است. همین رتبه‌ها نشان‌دهنده گسترده بودن پدیده فساد در فضای اجتماعی ایران است. با توجه به اهمیت تعهد سازمانی و ارتباط آن با گرایش به فساد اداری، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تعهد سازمانی و گرایش به فساد اداری بین کارکنان شهرداری تهران می‌باشد.

روش: پژوهش حاضر از نظر روش‌شناسی کمی و از نوع همبستگی است که با پیمایش در بین 385 نفر از کارکنان شهرداری تهران صورت گرفته است .

یافته‌ها: یافته‌های تحقیق بیانگر این است که بین تعهد سازمانی کارکنان و گرایش آنها به فساد اداری رابطه معکوس و معناداری وجود دارد و فرضیات فرعی مبنی بر رابطه معکوس بین تعهد عاطفی، تعهد هنجاری و تعهد مستمر با گرایش به فساد اداری تأیید و از بین ابعاد تعهد سازمانی نیز تعهد عاطفی به میزان 25 درصد توانایی پیش‌بینی تغییرات گرایش به فساد اداری کارکنان را داراست و در واقع قوی‌ترین پیش‌بینی کننده است و بعد از آن به ترتیب تعهد هنجاری و تعهد مستمر قرار می‌گیرند.

 بحث: یافته‌های پژوهش حاضر، همسو با نظریه‌های تعهد سازمانی و نظریه عقلانیت فردی، در باب دلبستگی عاطفی فرد و همانندی و التزام او به سازمان و ارزیابی وی بر اساس تحلیل هزینه- فایده برای ماندگاری در سازمان است؛ همچنین وجود هنجارها و اخلاق در سازمانها به عنوان مانعی برای گرایش به فساد اداری به شمار می‌آید؛ با توجه به گفته فوق و نتایج پژوهش مبنی بر رابطه معکوس بین تعهد سازمانی، تعهد هنجاری و تعهد مستمر با گرایش به فساد اداری می‌توان گفت که نتایج پژوهش حاضر با نتایج پژوهش‌های پیشین همسو است. اما تأیید رابطه معکوس بین تعهد عاطفی و گرایش به فساد اداری با پژوهش‌های پیشین ناهم‌خواناست. همچنین بنابراین پژوهش، «تعهد عاطفی» از بالاترین سطح تبیین‌کنندگی تغییرات گرایش به فساد اداری برخوردار است که با پیشینه پژوهش مبنی بر قدرت تبیین‌کنندگی بالای عامل «تعهد مستمر» نیز ناهمخوان است.

متن کامل [PDF 493 kb]   (6712 دریافت)    
نوع مطالعه: اصیل | موضوع مقاله: رفاه اجتماعی
دریافت: 1395/6/27 | پذیرش: 1395/6/27 | انتشار: 1395/6/27

فهرست منابع
1. حبيبي. ن. (1375). فساد اداري. تهران: موسسه فرهنگي انتشاراتي وثقي.
2. حقيقتيان، م؛ کريمي زاده،س؛ نظري، ج (1391). بررسي برخي عوامل مؤثر بر فساد اداري در بين سازمانهاي اداري شهر يزد. فصلنامه جامعهشناسي کاربردي، سال بيست و سوم، شماره پياپي 48، شماره چهارم، 142-125.
3. رابينز، ا. (1385). رفتار سازماني: مفاهيم، نظريهها و کاربردها. ترجمة علي پارسائيان و سيد محمد اعرابي، چاپ نهم، تهران: دفتر پژوهشهاي فرهنگي.
4. ربيعي، ع. (1383). زندهباد فساد. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
5. رفيعپور، ف. (1388). سرطان اجتماعي فساد. تهران: شرکت سهامي انتشار.
6. سازمان بازرسي کل کشور (2012). فساد اداري خلاصه گزارش 2012 و 2014 سازمان شفافيت بينالمللي، www.korabaslo.ir
7. عبداللهي،ص. (1392).بررسي نقش تعهد سازماني در جلوگيري از فساد اداري«مطالعه موردي:ادارات دولتي شهرستان ايلام». پايان نامه کارشناسي ارشد ، دانشگاه پيام نور تهران، دانشکده مديريت و اقتصاد، استاد راهنما:علي اکبر جوکار.
8. عظيمي، خ.، عطافر، ع. و شائمي، ع. (1389). بررسي عوامل مديريتي و سازماني مؤثر بر فساد اداري و مالي. مجله انديشه مديريت راهبردي، سال چهارم، شماره 2، 47-129.
9. فيروز، ح. (1389). نقش تعهد هنجاري بر کيفيت زندگي کاري و فساد اداري. پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشگاه علامه طباطبايي، دانشکده مديريت، استاد راهنما: مير علي سيد نقوي.
10. کيانمنش، ک. (1386). تاملي بر موضوع فساد اداري. تهران: ارتباطات و فناوري.
11. معدنچيان، ا. (1382). مبارزه با فساد اداري. تهران: پژوهشكده امام خميني (ره).

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.