TY - JOUR T1 - Critical Analysis of Discourses Involved in the Law on the Protection of the Rights of Persons with Disabilities in Iran TT - تحلیل انتقادی گفتمان‌های‌ دخیل در قانون حمایت از حقوق معلولان در ایران JF - Yektaweb_Journals JO - Yektaweb_Journals VL - 21 IS - 82 UR - http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-3844-fa.html Y1 - 2021 SP - 95 EP - 159 KW - Critical Analysis KW - The Rights of People with Disability KW - Law KW - Discourse. Disability N2 - مقد‌‌‌‌مه: حمایت قانونی از حقوق معلولان در ایران در دو دهه گذشته مورد توجه بخشهای دولتی و غیردولتی قرار گرفته است. در این مطالعه رویکردهای رایج پزشکی، اجتماعی و اخلاقی مربوط به معلولیت در متن قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب سال 1396 بررسی شده است، هم‌چنین تلاش شده تا گفتمانهای‌ دخیل در این قانون تحلیل شود. روش: با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف، متن قانون و مصاحبه‌های افراد دخیل در تدوین آن، در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین، تحلیل شده است. ابتدا جدول راهنمایی از مفاهیم مورد نظر فرکلاف تنظیم شده است. سپس واژه‌ها و عبارتهای مرتبط با مفاهیم فرکلاف و سه سطح تحلیل گفتمان از متن قانون و مصاحبه‌ها استخراج شده و در جدول دیگری قرار داده شده است. جدول دوم ارتباط سه بخش دستوری و معناشناختی، بینامتنی یا گفتمانی و ایدئولوژیک یا ساختاری را در یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد. یافته‌ها: اطلاعات استخراج شده از متن قانون و مصاحبه‌ها در سه بخش زبان‌شناختی و معناشناسی، بینامتنی یا گفتمانی و ساختاری و ایدئولوژیک بررسی شده است. این بررسی، حضور و رقابت گفتمانهای‌ دولتی، قانون‌گذاری، بخش اقتصاد خصوصی و فعالیت مدنی و نقش نابرابر آنها را در تدوین قانون نشان می‌دهد. در حقیقت گفتمان دولتی نقش کاملاً مسلط داشته است. گفتمان دانشگاهی در فرآیند غایب بوده و گفتمان بخش خصوصی فعالیتی پنهان، اما فعال داشته است. بحث: درنتیجه نظم گفتمانی یادشده، تغییر هدف اجتماعی تدوین قانون به معیشتی و حمایتی مشهود است. این امر هم بخش عمده مسائل اجتماعی معلولیت را بدون پشتیبان قانونی یا مبهم باقی گذاشته و هم از طریق بازتولید مفاهیم و مناسبات فرهنگی و اجتماعی رویکرد پزشکی و توان‌بخشی موجب استمرار و تشدید ناتوانی افراد دارای معلولیت در ایران می‌شود. M3 ER -