رویا اخوان خرازیان، بهار حافظی، مصطفی رجبی، مریم شریفدوست،
دوره ۲۵، شماره ۹۶ - ( ۱-۱۴۰۴ )
چکیده
مقدمه: مکانیسمهایثروتآفرینی، فرآیندهایی چندوجهی و پیچیده هستند که از عوامل گوناگونی تأثیر میپذیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهی سرمایهاجتماعی، سلامتعمومی و حاکمیت با مکانیسمهایثروتآفرینی در اقتصادهای با سطح رفاه متوسط انجام شده است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی، با استفاده از تحلیل رگرسیون دادههای تابلویی، در۷۱ کشور منتخب با سطح رفاه متوسط برای سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۳ انجام شده است. متغیر وابسته مکانیسمهای ثروتآفرینی و متغیرهای مستقل شامل سرمایهاجتماعی، سلامتعمومی، حاکمیت، آزادیشخصی و تحصیلات است که از دادههای مؤسسه لگاتوم استخراج شدهاند.
یافته ها: نتایج حاصل از برآورد الگوی رگرسیونی نشان داد که سرمایهاجتماعی برابر با ۲/۴ درصد، سلامتعمومی برابر ۷/۳ درصد و حاکمیت برابر ۵/۲۰ درصد تأثیر مثبت و معناداری بر مکانیسمهایثروتآفرینی در کشورهای منتخب داشتهاند. در مقابل، آزادیشخصی برابر ۲/۱ درصد تأثیر منفی و معناداری بر این مکانیسمها نشان داد. همچنین تحصیلات برابر ۲/۰ درصد، تأثیر غیرخطی و معنادار بر مکانیسمهایثروتآفرینی داشت.
بحث: بهبود شاخص سرمایهاجتماعی، سلامتعمومی و حاکمیت در کشورهای با سطح رفاه متوسط به بهبود مکانیسم های ثروتآفرینی منجر می شود. تأثیر منفی آزادیشخصی در این کشورها، منطبق با نظریههای نهادگرایی است و بر ضرورت بسترسازی نهادی تأکید دارد. تأثیر غیرخطی تحصیلات، نیز با مفهوم سرریز دانش سازگار بوده و بر اهمیت سرمایهگذاری هدفمند در آموزش عالی دلالت دارد. لذا، سیاستگذاران باید ضمن تقویت نهادها و سرمایهاجتماعی، به ارتقای سلامتعمومی و سرمایهگذاری مؤثر در آموزش عالی توجه کنند.