فاطمه خوش بیانی آرانی، اسداله بابایی فرد،
دوره ۲۲، شماره ۸۴ - ( ۲-۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: یکی از موضوعات مهم در هر جامعه‌ای، توجه و برنامه‌ریزی برای سالمندان در جامعه است تا از انزوا و طرد این افراد جلوگیری گردد. از این رو، پژوهش حاضر درصدد سنجش عوامل مؤثر بر طرد اجتماعی سالمندان در شهرهای کاشان و آران و بیدگل برآمده است. با توجه به این که جمعیت سالمند شهرهای کاشان و آران و بیدگل از میانگین جمعیت سالمند کشور بیشتر است، در این شهرها باید توجه خاصی به سالمندان و زندگی آنها داشت.
روش: این پژوهش با روش پیمایشی انجام شده و حجم نمونه‌ی پژوهش، با استفاده از فرمول کوکران، ۳۲۰ نفر بوده است. در این پژوهش جهت تعیین افراد نمونه از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که: بین حمایت خویشاوندان، حمایت فرزندان، سرمایهی اجتماعی، سرمایهی اقتصادی، حمایت سازمانهای رسمی و اوقات فراغت سالمندان و طرد اجتماعی سالمندان رابطهی معنادار و معکوس وجود دارد. اما بین متغیرهای حمایت سازمانهای غیررسمی، سن، تحصیلات و جنس سالمندان و طرد اجتماعی آنها رابطهی معنادار وجود نداشته است. در تحلیل چندمتغیره و تحلیل مسیر نیز از میان شش متغیر مستقلی که دارای رابطهی معنادار و معکوس با متغیر وابستهی پژوهش بودهاند، دو متغیر، یعنی سرمایهی اقتصادی و حمایت فرزندان، دارای تأثیر مستقیم بر متغیر وابستهی پژوهش بودهاند.
بحث: بر اساس یافته‌های تجربی این پژوهش می‌توان گفت هرچه سالمندان در فعالیتهای زندگی روزمره درگیر باشند، به سرمایههای مختلف دسترسی بیشتر داشته باشند، بیشتر مورد حمایت خانواده و جامعه قرار بگیرند و بیشتر به آنها توجه شود، کمتر احساس طرد خواهند داشت. اما اگر در فعالیتهای جامعه مشارکتی نداشته باشند و مورد حمایت و توجه خانواده و جامعه نباشند، کم‌کم از نظر اجتماعی طرد و منزوی می‌شوند.
