مقدمه: دوره نوجوانی می‌تواند زمینه‌ساز مشکلاتی نظیر پرخاشگری و انجام رفتارهای پرخطر باشد. این مسائل در بزهکاری و به‌تبع آن نگهداری نوجوانان در کانون اصلاح و تربیت مؤثر است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبکهای فرزندپروری، خودکنترلی و شیوع رفتارهای پرخطر در نوجوانان غیربزهکار و بزهکار انجام شد.
روش: پژوهش فوق کمی، کاربردی و از نوع علی- مقایسه‌ای است. جامعه آماری شامل ۱۰۰ نوجوان بزهکار کانون اصلاح و تربیت و ۱۰۰ نوجوان دانش‌آموز غیربزهکار در مقاطع متوسطه استان اصفهان در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ بوده که از هر گروه ۳۰ نفر به‌طور تصادفی انتخاب شدند. ابزارها شامل پرسشنامه‌های سبک فرزندپروری بامریند (۱۹۷۲)، خودکنترلی تانجنی (۲۰۰۴)، مقیاس خطرپذیری نوجوانان (۱۳۹۰) است و تحلیل آماری به‌وسیله نرم‌افزار SPSS۲۳ و تحلیل واریانس چندمتغیری انجام شده است.
یافته‌ها: دو گروه نوجوانان بزهکار و غیربزهکار در سبکهای فرزندپروری سهل‌انگارانه و مستبدانه والدین تفاوت معناداری داشتند. دو گروه در خودکنترلی، مقیاسهای خودنظم دهی، کنشهای تکانشی، عادات سالم و اخلاق کاری تفاوت معناداری داشتند و نوجوانان غیربزهکار خودکنترلی بالاتری نشان دادند. رفتارهای پرخطر در پنج مقیاس گرایش به مواد مخدر، الکل، سیگار، رفتار خشونت‌آمیز و رانندگی خطرناک بین دو گروه تفاوت معناداری داشت و نوجوانان بزهکار گرایش بیشتری به این رفتارها داشتند.
بحث: بر اساس مطالعه حاضر سبک فرزندپروری سهل‌گرایانه و استبدادی، خودکنترلی پایین و گرایش به رفتارهای پرخطر عواملی هستند که موجب بزهکاری نوجوانان بوده و لزوم آموزش والدین در حوزه فرزندپروری و افزایش خودکنترلی نوجوانان را نشان می‌دهد.
