پژوهش حاضر به‌منظور بررسی میزان گرایش به اعتیاد در افراد بالای ده سال در سال ۱۳۸۱ انجام گرفته است. میزان گرایش به اعتیاد با آزمون محقق‌ساخته که در آن ابعاد مختلف گرایش (شناختی، عاطفی، عملی) در نظر گرفته شده بود و براساس پارامترهایی از قبیل سن، جنسیت، وضعیت تأهل، سابقه مصرف مواد، سابقه مصرف سیگار، میزان درآمد خانواده و محل سکونت، در مجموع با ۱۶ نوع متغیر مستقل و با ۷۷ سطح از این متغیرها، سنجیده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد بالای ده سال استان اردبیل در سال ۱۳۸۱ بود و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، ۵۹۸ نفر در آن شرکت داده شدند. در این پژوهش، از روش «توصیفی پیمایشی» استفاده شد. در بخش توصیف داده‌ها، از شاخصهایی از قبیل میانگین نمرات، واریانس نمرات و انحراف استاندارد نمرات گرایش به اعتیاد؛ و در بخش تحلیل اطلاعات، از روش تحلیل واریانس یک‌طرفه (ANOVA) و آزمون توکی (HSD) بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که میزان گرایش به اعتیاد در گروههایی از قبیل بیکاران، بی‌سوادان، روستاییان، حاشیه‌نشینان شهرها، خانواده‌های دارای سابقه مصرف مواد و خانواده‌های پرجمعیت، و در برخی از شهرستانهای استان از قبیل مشگین‌شهر، نسبت به سایر سطوح گروههای خود، بالا و دارای تفاوت معنی‌دار است.
