مقدمه: ماهیت پیچیده و چندبعدی مفهوم آسیب‌پذیری در دو دهه اخیر موردتوجه قرار گرفته است، بااین‌حال هنوز تعاریف و روشهای استانداردی برای اندازه‌گیری آن در مطالعات داخلی و خارجی به کار نمی‌رود. ویژگیهای خانوارها به‌عنوان یک واحد تحلیلی مهم ازجمله مؤلفه‌های نسبتاً جدید سنجش آسیب‌پذیری قلمداد می‌شود که برتری آن نسبت به آسیب‌پذیری فردی از نقطه نظرات مختلف موردتوجه بوده و تحولات اجتماعی-جمعیتی اخیر در ایران و جهان بر اهمیت آن افزوده است.
روش :تحقیق حاضر با استفاده از روش مرور دامنه‌ای و چارچوب روش‌شناختی پنج مرحله‌ای آرکسی و اومالی (۲۰۰۵)، به بررسی و نقد حیطه مفهومی، نظری و روش‌شناختی «آسیب‌پذیری خانوار» در مطالعات داخلی و خارجی طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲ (معادل ۱۳۸۹ تا ۱۴۰۱) پرداخته است.
یافته‌ها :از میان ۱۰۵ مطالعه مرورشده (۲۸ مطالعه داخلی و ۷۷ مطالعه خارجی)، می‌توان به ترتیب فراوانی از چهار حوزه اصلی آسیب‌پذیری محیط‌زیستی، اقتصادی، سلامت و اجتماعی در خانوار نام برد که نابرخورداری از نگاهی متعامل و درهم‌تنیده به این چهار بُعد مهم‌ترین ضعف شناسایی‌شده مطالعات در مقاله حاضر بود. به‌علاوه، بررسی تطبیقی نشان داد که اکثر مطالعات داخلی در پوشش موضوعات متنوع، شناسایی خانوارهای هدف، انتخاب چارچوب نظری گسترده و بهره‌گیری از سنجه‌های چندبعدی دارای ضعف هستند که باعث شده تا مطالعات مذکور در هنگام توضیح نحوه آسیب‌پذیری در سطح خانوار، به سمت تبیینهای فردگرایانه متمایل شوند.
بحث :یافته‌ها بر لزوم گذار از نگاه سطحی به مفهوم خانوار و طراحی پیمایشهای طولی تأکید می‌کند که بتواند به افزایش تاب‌آوری خانوارهای آسیب‌پذیر و موفقیت سیاستهای رفاهی مربوطه در کشور کمک کند.
