۴ نتیجه برای نوع مطالعه: مروری ۲
بی بی زهره ذبیحی مداح، آقا حسین آقاجانی مرساء،
دوره ۱۹، شماره ۷۵ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
مقدمه: در دهه‌های اخیر در حوزه علوم روانشناسی و پزشکی و علوم اجتماعی...مطالعات گسترده‌ای پیرامون کیفیت زندگی سالمندان صورت گرفته است؛ اما ازآن‌جهت که کیفیت زندگی و شاخصهای آن یک مفهوم پیچیده و چند سویه و مبهم است -زیرا که برای افراد مختلف اهمیت و ارزش هر یک از ابعاد مختلف زندگی متفاوت است- مشاهده تناقضها و تفاوتها و همچنین نقاط مشترک در میان پژوهشها ضرورت انجام فراتحلیل، بازنگری و ترکیب یافته‌ها، دستیابی به تحلیلی مشترک درزمینه کیفیت زندگی سالمندان و ابعاد مختلف آن را موجب شده است.
روش: این مطالعه با روش فراتحلیل در سه سطح نظریه شناختی، روش‌شناختی و نتیجه‌شناسی به کشف و آشکار کردن ارتباط منطقی عوامل تأثیرگذار و شاخصهای اصلی از طریق مطالعه تطبیقی بیست مقاله (علمی-پژوهشی) با روش سنجش اندازه اثر عوامل و متغیرهای مستقل در جهت دستیابی به نتایج جدید و جامع‌تر و رفع چالشها در آینده و بهبود کیفیت زندگی سالمندان بوده است.
یافته‌ها: در پاسخ به پرسش اصلی مطالعه حاضر سه شاخص اجتماعی، فرهنگی و متغیرهای جمعیتی مرتبط با متغیرهای مستقل، آموزش مثبت‌نگری و امید به زندگی (۸۳ درصد) مشارکت اجتماعی غیرنهادی (۷۷ درصد) سلامت جسمی و روانی (۷۵ درصد) و نگرشهای مذهبی و دینداری (۷۶ درصد) مشخص شد که شدت تأثیر در حد بالایی است. حمایت اجتماعی، همبستگی اجتماعی و رضایت از زندگی و عوامل زمینه‌ای (دموگرافیگ) به‌طور خاص سن و تحصیلات در حد متوسط تأثیرگذار بوده است.
بحث: به‌طورکلی توجه به ابعاد عینی کیفیت زندگی در بیشتر پژوهشها مورد غفلت قرار گرفته است و در صورت توجه و تمایز بین شاخصهای عینی و ذهنی کیفیت زندگی سالمندان در نتیجه‌گیریها به طور مجزا شاخصهای عینی و ذهنی بررسی نشده است.
محمدعلی محمدی قره قانی، سید هادی موسوی،
دوره ۱۹، شماره ۷۵ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
مقدمه: در رویکردی به آسیبهای اجتماعی، ایده‌ای شکل گرفته که انگ‌زنی را مانع تکرار ارتکاب جرم و بزه از طریق مشروعیت‌زدایی از شخص می‌داند و معتقد است که می‌تواند عامل پیشگیری جرائم باشد. این ایده در ایران و آمریکا آزموده شد اما چون نتیجه موردنظر را نداشت، به آن پایان داده شد.
روش: روش این مقاله مروری بوده و از نوع مرور روایتی استفاده شد و آنچه از منابع که مرتبط با موضوع و هدف مطالعه تلقی می‌شد، با رویکردی نقادانه مورد تحلیل قرار گرفت.
بحث: تاتو، داغ‌زدن، بریدن و سوزاندن بخشی از پوست بردگان، مجرمان یا خائنان به کشور در دنیای باستان روشی جهت معرفی آنان به‌عنوان افراد مملوک و یا مفسدان اخلاقی بود که بعدها در دوره مدرن این داغ و ننگها به سوزاندن شخصیت و هویت افراد به‌منظور منزوی و از میدان بیرون‌کردن آنان انجامید که مباحث مربوط به بحران هویت و الیناسیون و مسخ در ادبیات کلاسیک دوران جدید به‌منظور تحلیل و تفسیر این فرایند بازتاب داده شد که ادغام این فرایند با ویژگیهای فضای مجازی بخصوص در ایران، تحلیلها و سیاست‌گذاریهای جدیدی را می‌طلبید.
نتیجه: از چند جنبه پیامدی بخصوص ظهور فضای مجازی، رویکرد استفاده از کارکرد مثبت انگ و استیگما برای مقابله با گسترش آسیبهای اجتماعی و تلاش برای کنترل و پیشگیری آن ناکارآمد تلقی شد.
مسعود زمانی مقدم، سیدعلیرضا افشانی،
دوره ۲۱، شماره ۸۰ - ( ۲-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: تعداد زنان سرپرست خانوار به‌واسطه تغییرات اجتماعی و جمعیتی گسترده جامعه ایران در سالهای اخیر افزایش یافته است. درعین‌حال، اکثر این زنان بخشی از اقشار آسیب‌پذیر جامعه محسوب می‌شوند و از این‌رو است که مبحث توانمندسازیِ آنها اهمیت یافته و مطرح می‌شود.
روش: روش مورداستفاده در این پژوهش مرور نظام‌مند است. جامعه آماری تحقیق شامل مقالات علمی منتشرشده‌ای بود که به موضوع «توانمندسازی زنان سرپرست خانوار» پرداخته‌اند. مقاله‌های مرتبط در پایگاههای علمی ایرانی و به زبان فارسی جستجو شدند. بر اساس معیارهای ورود و خروج، مرتبط‌ترین مقالات با اهداف مطالعه (۳۲ مقاله) انتخاب شدند. پس از بررسی کیفیت و اعتبار علمی مقالات منتخب، برای دستیابی به دادههای مقالات، کاربرگهای استخراج داده‌ها در قالب ۸ شاخص طراحی و تنظیم شد و بر مبنای کدگذاری و حاشیه‌نویسیهای انجام‌شده هر یک از کاربرگها توسط دو محقق/کدگذار تکمیل شد. شاخصهای موردبررسی در کاربرگها عبارت بودند از: بازه زمانی، توزیع جغرافیایی، زمینه پژوهشی مقالات، رویکرد نظری، نوع پوشش حمایتی، روش پژوهش، عوامل و راهکارهای توانمندسازی. نهایتاً، پس از بررسی و مقایسه دقیق کاربرگهای مختص به هر یک از مقالات، دادههای به‌دست‌آمده تجمیع و توصیف و تحلیل شده و بر مبنای آنها به هدف مطالعه پرداخته شد.
یافته‌ها: در مقالات مرتبط با توانمندسازی زنان سرپرست خانوار متغیرها و عوامل متفاوتی موردتوجه و بررسی قرار گرفته‌اند. در مقاله حاضر، علاوه بر عوامل زمینه‌ای (سن، تحصیلات، بُعد خانوار، مدت سرپرستی، وضعیت تأهل)، عوامل برجسته و مهم بررسی‌شده در سه گروه (اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، فردی-روانشناختی) دسته‌بندی و خلاصه شده‌اند. راهکارها و پیشنهاد‌های مهم مقالات موردمطالعه نیز در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و مشاوره‌ای تقسیم‌بندی و ارائه شده‌اند.
بحث: مرور نظام‌مند مقالات پیشین نشان می‌دهد که لازمه پژوهش در باب توانمندی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار توجه به ابعاد مختلف فرآیند توانمندسازی است. می‌توان مدلی مفهومی را پیشنهاد کرد که در آن فرآیند توانمندسازی زنان سرپرست خانوار به‌گونه‌ای چرخه‌ای و چندبُعدی و میان‌رشته‌ای بررسی و مطالعه شود. پیشنهاد این مدل مفهومی تلاشی است در به‌کارگیری یک دیدگاه کل‌نگر و یکپارچه در بررسی توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در ایران.
زهرا رمضانزاده بادله، کوروش امرائی، فیروزه غضنفری،
دوره ۲۴، شماره ۹۵ - ( ۱۰-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: پیگیری، پیشگیری و درمان خودکشی در سنین کودکی و نوجوانی، با توجه به افزایش میزان خطر خودکشی با افزایش سن امری ضروری به نظر می‌رسد. هدف از مطالعه مروری حاضر، بررسی عوامل خطر و محافظتی خودکشی و مداخلات روانشناختی به‌منظور پیشگیری از خودکشی در نوجوانان ایرانی است.
روش: نتایج این مطالعه با بررسی و مقایسه مقالات چاپ‌شده معتبر داخلی و خارجی به دست آمده است. با جستجوی کلیدواژه‌های «خودکشی»، «نوجوان»، «دانش‌آموز» و «ایران» و معادل انگلیسی آنها، در بانکهای اطلاعاتی ایرانی و خارجی ازجمله: Ensani، SID، Magiran، Noormags، Google Scholar، Scopus،PubMed، Sciencedirect همه مقالات موردبررسی قرار گرفت. با حذف مطالعات تکراری و غیرمرتبط، ۴۸ مقاله دارای معیارهای ورود به مطالعه، مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: مطالعات در دو حیطه ۱) بررسی عوامل محافظتی و عوامل خطر یا زمینه‌ساز متغیرهای مرتبط با خودکشی و ۲) مداخلات روانشناختی به‌منظور پیشگیری از خودکشی دسته‌بندی شدند. عوامل زمینه‌ساز خودکشی در دو گروه عوامل فردی و زمینه‌ای قرار می‌گیرد. همچنین مدلی از عوامل مرتبط با افکار و رفتار خودکشی در نوجوانان ترسیم شد که رفتار خودکشی را درنتیجه تعامل عوامل رشدی، روانشناختی، محیطی، خانوادگی و اجتماعی-فرهنگی نشان می‌دهد.
بحث: بر اساس یافته‌های این مطالعه، با توجه به اثربخشی مداخلات روانشناختی در مطالعات به‌منظور کاهش خودکشی، تدوین و اجرای برنامه‌های آموزشی با کاهش میزان و شیوع افکار و رفتار خودکشی منتج به ارتقا و بهبود سلامت عمومی افراد جامعه خواهد شد؛ امری که بر لزوم توجه به آن در سنین ابتدایی مدرسه در کودکان و نوجوانان تأکید می‌شود.
