چکیده: (1026 مشاهده)
مقدمه: توسعه یک جامعه متکی به قدرت و مشارکت اعضای آن است و با توسعه بخشهای مختلف آن تعریف میشود. در بخشهای روستایی- شهری و حاشیهای که در درون خود اقشار و گروههای مختلف با وضعیت و جایگاه متفاوت جای دارند، بدیهی است برای رسیدن به پیشرفتهای معتبر اجتماعی زنان باید فرصتهایی را در اختیار داشته باشند که فراتر از نقشهای سنتی رفته و به اعمال نفوذ در تصمیمگیریهای مهم در جوامع بپردازند. لذا هدف از این مطالعه بررسی جامعهشناختی جایگاه زنان در توسعهاجتماعی روستا شهرها بوده است .
روش: روش پژوهش حاضر کیفی و مبتنی بر تحلیل مضمون و تحلیل محتوای کیفی بوده و جهت گردآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه فردی و جمعی استفاده شده است. در این راستا با 32 نفر از زنان به روش انتخاب نمونه هدفمند مصاحبه صورت گرفته است. هم چنین جهت تکمیل و مقایسه نتایج مصاحبههای فردی با سه گروه از زنان نیز مصاحبههای جمعی در قالب گروههای 16، 8 و 5 نفره انجام گرفته است؛ گروههای 16 و 8 نفره گروههای مجزا از افرادی بودند که با آنها مصاحبه فردی صورت گرفته است، گروه 5 نفره گروهی بودند که علاوه بر مصاحبه فردی بنا به اقتضای موقعیت با آنها مصاحبه جمعی نیز انجام شد.
یافته: یافتههای به دست آمده با استفاده از نرم افزار مکس کیودا نشان میدهد: مهمترین اولویتها در مضامین اصلی مصاحبهها در ارتباط با فرایند توسعه اجتماعی به ترتیب عاملیت، نهادهای اجتماعی/محدودیتهای فرهنگی و زنان سرپرست خانوار و امنیت بوده اند. همچنین در مضامین فرعی در ارتباط با مشکلات ناشی از سنت برای زنان سرپرست خانوار، نقش تعیینکنندگی سنت و مذهب، ترجیح فرزند پسر، وضعیت ازدواج، وضعیت طلاق قرار داشته است. با توجه به روند کلی توسعه در ایران میتوان مشارکت کمتر زنان در توسعه اجتماعی را چه در سطح کلان و چه در سطح خرد نتیجه سنتهای اجتماعی دانست که هنوز نقش چشمگیری در کشور ما دارند. عدم آموزش و مهارتهای لازم موجب میشود تا زنان از دسترسی به فرصتهای برابر محروم شده و در این راستا فرایندهای اجتماعی شدن و یا به عبارتی جامعهپذیری جنسیتی نیز به این امر کمک کرده و منجر به انزوا و گوشهنشینی بیشتر زنان میشود.
بحث: با توجه به بافت اجتماعی و فرهنگی منطقه سیاستگذاری و برنامهریزی در حوزههای اجتماعی نیازمند ظرافتهای فرهنگی و شناخت کامل از وضعیت اجتماعی افراد است. در فرایندهای جامعهپذیری و تعریف نقشهای اجتماعی برای زنان چه در سطح کلان و چه در سطح خرد باید تغییراتی اساسی ایجاد شود.
روش: روش پژوهش حاضر کیفی و مبتنی بر تحلیل مضمون و تحلیل محتوای کیفی بوده و جهت گردآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه فردی و جمعی استفاده شده است. در این راستا با 32 نفر از زنان به روش انتخاب نمونه هدفمند مصاحبه صورت گرفته است. هم چنین جهت تکمیل و مقایسه نتایج مصاحبههای فردی با سه گروه از زنان نیز مصاحبههای جمعی در قالب گروههای 16، 8 و 5 نفره انجام گرفته است؛ گروههای 16 و 8 نفره گروههای مجزا از افرادی بودند که با آنها مصاحبه فردی صورت گرفته است، گروه 5 نفره گروهی بودند که علاوه بر مصاحبه فردی بنا به اقتضای موقعیت با آنها مصاحبه جمعی نیز انجام شد.
یافته: یافتههای به دست آمده با استفاده از نرم افزار مکس کیودا نشان میدهد: مهمترین اولویتها در مضامین اصلی مصاحبهها در ارتباط با فرایند توسعه اجتماعی به ترتیب عاملیت، نهادهای اجتماعی/محدودیتهای فرهنگی و زنان سرپرست خانوار و امنیت بوده اند. همچنین در مضامین فرعی در ارتباط با مشکلات ناشی از سنت برای زنان سرپرست خانوار، نقش تعیینکنندگی سنت و مذهب، ترجیح فرزند پسر، وضعیت ازدواج، وضعیت طلاق قرار داشته است. با توجه به روند کلی توسعه در ایران میتوان مشارکت کمتر زنان در توسعه اجتماعی را چه در سطح کلان و چه در سطح خرد نتیجه سنتهای اجتماعی دانست که هنوز نقش چشمگیری در کشور ما دارند. عدم آموزش و مهارتهای لازم موجب میشود تا زنان از دسترسی به فرصتهای برابر محروم شده و در این راستا فرایندهای اجتماعی شدن و یا به عبارتی جامعهپذیری جنسیتی نیز به این امر کمک کرده و منجر به انزوا و گوشهنشینی بیشتر زنان میشود.
بحث: با توجه به بافت اجتماعی و فرهنگی منطقه سیاستگذاری و برنامهریزی در حوزههای اجتماعی نیازمند ظرافتهای فرهنگی و شناخت کامل از وضعیت اجتماعی افراد است. در فرایندهای جامعهپذیری و تعریف نقشهای اجتماعی برای زنان چه در سطح کلان و چه در سطح خرد باید تغییراتی اساسی ایجاد شود.
شماره‌ی مقاله: 4
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه رفاه اجتماعی
تهران، اوین، بلوار دانشجو، خ کودکیار، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، ساختمان فارابی
تلفن دفتر نشریه: 02171732851
وب سایت: http://refahj.uswr.ac.ir
ایمیل: refahj@uswr.ac.ir
