دوره 19، شماره 74 - ( 8-1398 )                   جلد 19 شماره 74 صفحات 96-47 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


چکیده:   (4410 مشاهده)

مقدمه: فقر پدیده‌ای است هولناک که زندگی بشر را تهدید می‌کند و فرایندی است پیچیده که باید آن را ماحصل نوع روابط اجتماعی، ساختار نظام سیاسی و راهبردهای اقتصادی-اجتماعی آن و همچنین عملکرد خود فرد دانست. فقر، معضلات اجتماعی و اقتصادی مختلفی را به همراه می‌آورد و ثبات سیاسی، همبستگی میان افراد جامعه و فرهنگ ملتها را تهدید می‌کند؛ به همین دلیل پرداختن به موضوع فقر و علل و عوامل به وجود آورنده آن یکی از مهم‌ترین وظایف دولتهاست.
روش: این پژوهش از نظر روش‌شناختی، تحقیقی کیفی است که در آن از شیوه تحلیل مضمون استفاده شده است. همچنین از نظر هدف، اکتشافی و از نوع کاربردی است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش 17 نفر از مددکاران خانواده کمیته امداد امام خمینی «ره» استان فارس و اساتید رشته‌های مرتبط در دانشگاههای شهر شیراز بودند که از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات موردنیاز با استفاده از شیوه مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع‌آوری و در یک فرایند مقایسه مداوم مورد تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: در این پژوهش 14 مضمون سازمان‌دهنده و 6 مضمون فراگیر به‌عنوان عوامل اصلی مؤثر بر بروز فقر در خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی یافت شد. مضامین فراگیر و مضامین سازمان‌دهنده در این پژوهش عبارتند از: «عوامل مرتبط به سرپرست خانواده (فرد مقصر و ناخواسته)»، «عوامل مرتبط به خانواده (قابل‌کنترل و غیرقابل‌کنترل)»، «عوامل حاکمیتی (سیاسی، قانونی، خدمات شهروندی، شیوه اداره نهادهای حکومتی)»، «عوامل فرهنگی (اجتماعی، اعتقادی)»، «عوامل جغرافیایی (اقلیمی، منابع طبیعی)» و «عوامل اقتصادی (داخلی، خارجی)».
بحث: فقر پدیده‌ای چندبعدی، پیچیده و مزمن است که آسایش و رفاه فردی و اجتماعی انسانها را تباه می‌سازد. عوامل متعددی در پیدایش فقر نقش دارند که به دلیل تنوع علل، نمی‌توان صرفا با تأکید بر رفع یک یا چند عامل، فقر را مهار ساخت. مهار فقر در جامعه مستلزم شناسایی کلیه عوامل مؤثر بر بروز فقر، دسته‌بندی صحیح و معنادار این عوامل و برنامه‌ریزی جامع و یکپارچه برای رفع آن است.
 
متن کامل [PDF 807 kb]   (4042 دریافت) |   |   متن کامل (HTML)  (2306 مشاهده)  
نوع مطالعه: اصیل | موضوع مقاله: فقر و نابرابری
دریافت: 1398/4/5 | پذیرش: 1398/7/7 | انتشار: 1398/10/28

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.