دوره 16، شماره 62 - ( 7-1395 )                   جلد 16 شماره 62 صفحات 358-324 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

shirdel R, Sadeghi H, asari Arani A, Abdoli G. (2016). Comparing Iran's per capita welfare changes Due to Increase in Inequality in 2003 and 2011. refahj. 16(62), 324-358.
URL: http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-2683-fa.html
شیر دل رامین، صادقی حسین، عصاری آرانی عباس، عبدلی قهرمان. مقایسه تغییرات رفاه سرانه ایران به دلیل افزایش نابرابری در دو سال 1382 و 1390 رفاه اجتماعی 1395; 16 (62) :358-324

URL: http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-2683-fa.html


چکیده:   (4867 مشاهده)

مقدمه: معضل اساسی که اقتصاد ایران در دهه 80 با آن مواجه بود، کاهش توان مالی دولت در ادامه دادن یارانه های اقتصادی بوده است که منجر به عدم شروع و همچنین ادامه دادن پروژه های عمرانی و حیاتی کشور شده بود و الگوی مصرف جامعه را از حالت بهینه خارج کرده بود و غیره. این دلایل باعث شد دولت شروع به اصلاحات اقتصادی (از جمله آژادسازی قیمت حامل های انرژی) با عنوان طرح تحول اقتصادی از زمستان 88 نماید که همزمان با آن، شوک های بیرونی مانند افزایش قیمت نفت و غیره نیز اتفاق افتاد و تاثیر عمیقی بر متغیرهای اصلی اقتصاد ایران از جمله نابرابری گذاشت. اینکه تغییرات نابرابری ایجاد شده در این دوره، چه تأثیری بر رفاه سرانه ایران گذاشته است در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است. به عبارت دیگر مساله ای که این تحقیق به دنبال حل آن است برآورد صرفا تاثیرات تغییر در توزیع درآمد (نابرابری) بر رفاه در سال 1390 نسبت به 1382 می باشد نه تغییرات درآمد.

 روش: در این مقاله از مطلوبیت نهایی مصرف به‌ عنوان شاخص رفاه سرانه استفاده شده است. تابع مورد استفاده رفاه نیز، برگسون-ساموئلسون می‌باشد که هم تاثیرات درآمد بر رفاه را لحاظ می کند و هم توزیع درآمد را. در تابع مطلوبیت نهایی مصرف برگسون- ساموئلسون که از دو پارامتر مصرف سرانه و کشش مطلوبیت نهایی مصرف/درآمد تشکیل شده است، پارامتر دوم نشان‌دهنده تغییرات نابرابری است. رویکردهای مختلفی برای برآورد این کشش وجود دارد اما دو رویکرد شواهد رفتاری و ارزش‌های آشکارشده معتبرتر از بقیه هستند که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته اند. محاسبه تغییر رفاه در اثر نابرابری نیز برای دوره بلندمدت 8 ساله انجام شده است و انتظار می‌رود نتایج آن تحت تأثیر اثرات کوتاه‌مدت نباشد؛ یعنی قابل استفاده در سیاست گذاری های بلندمدت می باشد.

یافته‌ها: رفاه سرانه ایران در سال 1390 نسبت به سال 1382، 5.23 درصد به دلیل افزایش نابرابری، کاهش یافته است. شایان ذکر است در دوره مذکور، در جامعه، بیزاری از نابرابری افزایش یافته است.

 بحث: قدر مطلق کشش مطلوبیت نهایی مصرف در ایران با استفاده از رویکرد شواهد رفتاری برای دوره‌های 1344-1382 و 1362-1390 به ترتیب برابر 1.56 و 1.92 برآورد شده است که نشان دهنده بیزاری از نابرابری است. در واقع، این افزایش بیزاری از نابرابری، باعث کاهش رفاه سرانه ایران به اندازه 5.23% شده است. شایان ذکر است کشش مطلوبیت نهایی مصرف بر اساس رویکرد دوم (ارزش‌های آشکارشده) 1 می‌باشد که به دلیل بالا بودن سهم درآمد نفتی در درآمدهای دولت این رویکرد نتیجه اریبی به دست داده است و قابل اتکا نیست.

متن کامل [PDF 534 kb]   (2990 دریافت)    
نوع مطالعه: اصیل | موضوع مقاله: رفاه اجتماعی
دریافت: 1395/11/11 | پذیرش: 1395/11/11 | انتشار: 1395/11/11

فهرست منابع
1. عبدلی، ق. (1388). تخمین یک نرخ تنزیل اجتماعی برای ایران جهت استفاده در تحلیل فایده و هزینه. مجله پژوهشنامه اقتصادی، 18، 25-46.
2. عبدلی، ق. و شیردل، ر. (1389). کشش مطلوبیت نهایی تابع رفاه اجتماعی و وزنهای رفاهی استانها در ایران. مجله رفاه اجتماعی، 10(36)، 149-165.
3. عبدلی، ق. و شیردل، ر. (1391). محاسبه وزنهای رفاهی در مناطق ایران با استفاده از تابع رفاه اجتماعی برگسون - ساموئلسون. فصلنامه اقتصاد کلان، 7 (13)، 65-73 .
4. صادقی، ح.، عصاری، ع. و مسائلی، ا. (1389). رویکردی نو به برآورد شاخص رفاه در ایران با استفاده از منطق فازی طی سالهای 1353-1385. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، 10(3)، 144-150 .
5. مرکز آمار ایران (1394). دسترسی در 30 اردیبهشت 1394، از: https://www.amar.org.ir/ .

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه رفاه اجتماعی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Social Welfare Quarterly

Designed & Developed by : Yektaweb