مقدمه: اختلال مصرف مواد، پدیده‌ای اجتماعی است و تحقیق در حوزه اعتیاد نیازمند داشتن ابزارهای بومی با پایایی و روایی مناسب است. این مطالعه با هدف ساخت و رواسازی پرسشنامه نگرش جوانان به مواد انجام شده است.

روش: در این تحقیق پیمایشی، نمونه‌ای به حجم 510 نفر از دانشجویان 17 دانشگاه سراسر کشور و با استفاده از نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه‌های موجود، مخزن اولیه گویه‌ها طراحی و جهت تعیین روایی گویه‌ها از تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش واریماکس و برای تعیین پایایی ابزار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.

یافته‌ها: از مجموع گویه‌های اولیه بعد از انجام تحلیل عاملی اکتشافی، 25 گویه در مدل باقی ماندند که بر روی 5 عامل (تمایل به مواد، عدم تمایل به مشارکت فعال در پیشگیری، باور نادرست به آثار مثبت جسمی مواد، عدم برخورد فعال با مصرف مواد و باور نادرست به شیوع بالای مصرف مواد) بار شدند. این 5 عامل در مجموع حدود 61% از پراکنش (واریانس) کل سازه را تبیین کردند. همخوانی درونی گویه‌های پرسشنامه نیز با توجه به مقدار ضریب آلفای کرونباخ (82/0) تأیید شد.

بحث: حجم و تنوع شرکت‌کنندگان، نتایج مطلوب پایایی و روایی، و تعداد کم سؤالات پرسشنامه نسبت به سایر پرسشنامه‌ها، آن را به ابزار مناسبی برای سنجش نگرش جوانان نسبت به مواد تبدیل کرده است.