طرح مسأله: فقر اقتصادی با بسیاری از موضوعات و مسائل مطرح در حوزه مسائل انسانی، اقتصادی، و اجتماعی از جمله آسیب‌های اجتماعی و انواع و ابعاد مختلف آن ارتباط پیدا می‌کند. هدف مقاله حاضر، بررسی و شناسایی رابطه بین فقر اقتصادی و سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی است. روش: این پژوهش با استفاده از روش میدانی و تکنیک پیمایش در بین 400 نفر از جوانان عادی 25-18 ساله شهر تهران و شمیرانات صورت پذیرفت. از تکنیک تحلیل عاملی جهت تک بعدی بودن گویه‌های سوء مصرف مواد مخدر استفاده گردید. ابزار مورد استفاده، پرسش‌نامه همراه با مصاحبه می‌باشد. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد بین دو متغیر فقر اقتصادی و سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی رابطه مستقیم خطی وجود ندارد، اما فقر اقتصادی می‌تواند با تاثیر بر متغیرهای واسط، زمینه‌ساز سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی باشد. نتایج: نتایج نشان داد متغیرهای فرهنگ بزهکاری، سرمایه اجتماعی و احساس ناامیدی دارای بیش‌ترین تاثیر بر سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی هستند. فرهنگ بزهکاری و احساس ناامیدی باعث افزایش سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی و افزایش سرمایه اجتماعی باعث کاهش آن در میان افراد مورد بررسی می‌شود.