شهر سالم شهری است که تمام شهروندانش را می‌بیند و نیازهای همه گروه‌ها و مردمش را برآورده می‌کند. امروزه، به معلولان به‌عنوان عضوی از جامعه که بخش عظیمی از نیروی فعال آن را نیز تشکیل می‌دهند و سالیانه بر جمعیت آن‌ها افزوده می‌شود، در برنامه‌های توسعه و کارشناسانه کم‌تر توجه می‌شود و شایسته است تحلیلی درخور، از چگونگی اوضاع و کمبودها و ویژگی‌های آن‌ها در استان‌های کشور صورت پذیرد.

این مقاله از نوع کاربردی و با هدف بررسی و مقایسه وضعیت معلولیت، کشف ارتباط معلولیت با وضعیت شاخص‌های بهداشتی درمانی در استان‌های کشور، رتبه‌بندی آن‌ها و مقایسه کمّی و کیفی آن میان گروه‌های سنی مختلف انجام شده است.

با توجه به نسبت جمعیت کل هر استان، استان خراسان جنوبی و گیلان بیش‌ترین درصد معلولیت و استان‌های تهران و قزوین و قم کم‌ترین درصد معلولیت را دارند و بیش‌ترین درصد معلولان کشور مبتلا به اختلال ذهنی و نقص پا و کم‌ترین درصد آن متعلق به قطع دست هستند. همچنین، بیش‌ترین درصد انواع معلولیت مانند نابینایی، ناشنوایی، اختلال ذهنی و... نیز برای همه استان‌ها محاسبه و رتبه‌بندی شده است. درنهایت، میان خدمات بهداشتی درمانی و شیوع معلولیت در کل استان‌های کشور هم‌بستگی به‌عمل آمد و یافته‌ها نشان داد میان شاخص‌های بهداشتی درمانی و شیوع معلولیت در استان‌های کشور رابطه معنی‌داری وجود ندارد.